fimmtudagur, október 04, 2012

4. október 1991


Sumir dagar í fortíðinni sitja meira í minninu en aðrir.  4.október 1991 er einn af þeim.

Ég var ólétt af henni Helgu minni,  bara 18 ára, var nýflutt til Reykjavíkur og farin að búa í kjallaraholu á Grettisgötunni.  Lítil kjallarahola í gömlu niðurnýddu húsi þar sem veggir voru klæddir gulum palisander og framandi myndir héngu á veggjum.  Sambýlismaður minn og barnsfaðir var töluvert eldri í árum talið.  Eg tala um „í árum talið“ því Ragnar er einn af þeim einstaklingum sem er tímalaus í aldri, hann er bara Ragnar, aldurslaus.  Því á hann gott með að umgangast fólk á allskonar aldri, allt frá börnum uppí gamalmenni.  

Það má eiginlega segja að í litlu kjallaraholunni hafi svifið andi þeirra sem eru óháðir boðum og bönnum.  Við gerðum það sem okkur sýndist, borðuðum kvöldmat í hádeginu og morgunmat eftir miðnætti og í einni af þessum furðulegu máltíðum kom sú hugmynd að sniðugt væri ef við myndum gifta okkur.  Eg get ekki sagt að eg hafi fengið bónorð, né hann, heldur var þetta svona meira, „Hey! Giftum okkur!“   Og ekki get eg fyrir mitt litla líf munað hvort okkar átti þessa uppástungu.  

Við byrjuðum strax daginn eftir að undirbúa brúðkaupið.  Ragnar vildi ekki sjá að gifta sig í kirkju þannig að við pöntuðum tíma hjá borgardómara og þar var okkur tjáð hvers kyns vottorð og leyfi við þyrftum.  Við þurftum jú hjúskaparvottorð til að sanna að við værum ekki þegar gift, við þurftum læknisvottorð til að sanna að við værum andlega heil heilsu og Ragnar þurfti skilnaðarvottorð sem sýndi hvenær hann hefði fengið lögskilnað.  „Ha? nei, eg hef aldrei verið giftur“  hváði minn maður og fór strax í gírinn til að standa fastur á sínu gagnvart kerfisvillum og kolröngu skrifstofufargani.  En konan gaf sig ekki, leitaði í tölvukerfinu og jú, hún fann nafn á konu og giftingardag sem var svo í fyrndinni að ég var nánast enn með bleyju þegar hann gekk að eiga þessa konu.    Þetta var allt frekar vandræðalegt, þetta var jú í þá daga er fólk gat gift sig til að taka út skyldusparnað svokallaðan og Ragnar gat gruflað í minninu og jú hann mundi nú eitthvað eftir þessu.  Við hlógum lengi að þessu og enn finnst mér þetta broslegt þegar eg hugsa aftur í tímann.  En Ragnar fékk skilnaðarvottorðið og var löglegur brúðgumi.  Við fórum til læknis og fengum uppáskrifað að við værum ekki andlega veil og því var okkur ekkert að vanbúnaði.  

Við áttum tíma kl 11 hjá borgardómara föstudaginn 4. okt.  Við máttum koma með votta, það var ekki nauðsynlegt, sem betur fer því þá hefðum við lent í vandræðum.  Enginn af minni fjölskyldu var búinn að hitta Ragnar, móðir mín t.d. frétti ekki að þessu brúðkaupi fyrr en þremur vikum seinna og það sama var um fjölskyldu Ragnars.    Sú eina sem var boðuð í þennan fagnað var æskuvinkona mín, hún Brynja.  Eg hafði fengið frí allan daginn í vinnunni sem eg var nýbyrjuð í.  Að vísu hafði eg ekki þorað að biðja um meira frí en til klukkan eitt en þegar yfirmaður minn í bakaríinu sem eg var að vinna í, heyrði tilefnið vildi hún ekki sjá mig til vinnu allan þann dag. 

Við vöknuðum snemma, sem betur fer, því í ljós kom að bíllinn fór ekki í gang. Því þurftum við að hringja eftir leigubíl.  En rétt áður en leigubíllinn mætti á svæðið mætti Brynja til okkar. Ekki af góðu, hún hafði verið að skemmta  sér um nóttina, endað í partýi og kom beint úr því til okkar, í partýgallanum og var ansi hress.  Þetta var því skrautlegur hópur sem mætti til borgardómara þennan morgun.   Á þessum tíma voru peningar eitthvað sem við Ragnar lásum um í blöðum, því kom eg til dyranna eins og eg var klædd, í risastórum óléttugallasmekkbuxum  sem voru rifnar á hnjánum, hvítum bol og úlpu af Ragnari.  Hann var í gallabuxum í stíl við mig og peysu, Brynja var hinsvegar í stuttbuxnadragt og á pinnahælum.  

Borgardómari var til húsa á Hallveigarstöðum og það fyrsta sem blasti við þegar inn var komið voru tveir háir drottningarstólar sem kúrðu hlið við hlið undir flennistórri mynd af þáverandi forseta okkar, Vigdísi Finnbogadóttur.  Brynja var með myndavél og vildi endilega taka mynd af brúðhjónunum í þessum stólum en eg vildi ekki sjá þess háttar snobb og því er brúðkaupsmyndin af Ragnari einum, með Vigdísi drottnandi yfir.  

Eg man ekki mikið eftir athöfninni sjálfri.  Eg man að við þurftum að bíða örlítið, Ragnar hafði sem betur fer munað eftir hringunum og þegar við gengum í salinn minnir mig að borðum hafi verið raða í u.  Fyrir miðju sat fólk í skikkjum og við Ragnar sátum á sitthvorum endanum, á móti hvort öðru, eg með Brynju mér við hlið en Ragnar með einhvern ókunnugan mann sér við hlið.  Eg man að kona framkvæmdi þessa athöfn, hún þuldi upp einhverja romsu, við sögðum einhversstaðar „já“.  Það eina sem eg man vel var að í upphafi horfði hún stíft á mig og fór með þennan staðlaða texta sem mig minnir að hafi verið nokkurnveginn svona: „athöfn þessi skal eigi framkvæmd nema með vitund og samþykki beggja aðila“.  

Svo var þetta búið og við komin fram á gang aftur, Ragnar enn með hringana í vasanum.  Þeim höfðum við algjörlega gleymt og hvergi var beðið um eða minnst á neina hringa í athöfninni.  Við skelltum þeim upp, fengum koss frá Brynju sem var að leka niður úr þreytu og bað okkur því næst um að afsaka sig, hún yrði eiginlega að drífa sig heim.   Við Ragnar drifum okkur út með hjúskaparvottorð upp í erminni og vorum lögð af stað á kaffihús þegar uppgötvaðist að hjúpskaparvottorðið var ógilt.  Nafnið hans Ragnars var kolrangt skrifað og því var snúið við til að fá þetta lagfært.  

Brúðkaupsveislan var síðan haldin á Nýja Kökuhúsinu, við keyptum okkur tvær tertusneiðar og kakó, nýgift og alsæl með lífið og tilveruna og hvort annað.

Sama dag, átta árum seinna, sótti eg um skilnað.  Þó þetta hjónaband hafi steytt á skeri lít eg á þetta átta ára tímabil sem fyrsta skrefið í þroska fullorðinsáranna, eg hefði engu viljað breyta og ekkert viljað gera öðruvísi.   Þetta skilaði okkur Ragnari þessum yndislegu mannverum sem Helga María og Júlía Sif eru.  Og fyrir það verð eg þessu hjónabandi og Ragnari ævinlega þakklát J